गुंतवणूक
#गुंतवणूक
दहा वाजत आले. घर सामसूम झालं. आपापल्या कामाला, शाळा-कॉलेजला बाहेर पडले सगळे. आता ४ वाजेपर्यंत मामी एकट्याच असणार होत्या घरात. चहाचा कप घेऊन बाहेर बाल्कनीत येऊन बसल्या. तो समोरच्या चाळीतली अनू सोसायटीत शिरतांना दिसली. “परत काहीतरी भांडण झालेलं दिसतंय..” घरात फार चिडचिड झाली की अनू मामींजवळ येऊन आपलं मन मोकळं करीत असे. त्या ऐकून घ्यायच्या, कधी तिला काही समजवायच्या.
अनूसाठी दार उघडून मामी पुन्हा बाल्कनीत येऊन बसल्या.
“मामी, एक अडचण आलीय.”
“काय गं झालं?”
मग तिने सविस्तर सांगितलं. नोकरी करणं तिच्या नवऱ्याला मान्य नव्हतं. ती शिकलेली नव्हती फार. म्हणजे कुठे घरकाम, किंवा पोळी भाजी केंद्रावर काम करावं लागलं असतं. पण १-२ गैरप्रकार ऐकल्यापासून त्याचं पक्कं मत होतं की बायकोला बाहेर कामाला पाठवायची नाही. मग करायचं काय? काही खाद्यपदार्थ करण्याइतकी सुगरण नव्हती. घरापुरतं करायची. पण एका शिंप्याकडून हातशिलाईचं काम मिळायचं. त्यावर हात बसला होता. सुबक असायचं काम. आता तो सांगत होता, फॉल पिको पण कर. फॉल तर हाताने शिवता येईल, पण पिकोचं मशीन घ्यावं लागेल.
“तो म्हणतोय, मी घेऊन देतो, तू सवडीने फेड. नवरा नाय म्हनतो. कुणाचं उपकार नको. आनि पयशे फेडायला नाय जमलं, तो काय वायट बोल्ला तर? लय घाबरतात ते. हातचं काम चाललं मामी. काय करू सुदरना झालंय.”
“अगं, बँका कर्ज देतात छोटी. ते घे ना.”
“नाय ना मामी. कर्ज म्हटलं की अंगावर येतात. आमच्या सासऱ्यांनी केलेलं कर्ज फेडायला गावचं घर, जमीन गेली ना, तवापासून कर्ज म्हटलं की डोकं फिरवतात.”
मामी शांत बसल्या.
मग म्हणाल्या, “अनू, दागिने आहेत ना तुझ्याकडे? किती आहेत?”
ती दचकली. “हायेत ४ डाग. २ सासूचे हायेत, २ माझ्या बाबांनी दिलेत लग्नात.”
“मग ते काय देव्हाऱ्यात पुजायला ठेवलेत?”
“काय बोलता मामी? घरचे डाग इकू?”
मामी किंचित हसल्या, “अगं, मी सुद्धा ३ वेळा विकले होते माझे दागिने. पण आमच्या ह्यांनी पुन्हा घडवले सगळे.”
ती अविश्वासाने बघत राहिली.
“अगं, खरंच. गावाहून शहरात आलो. २ खोल्यांची जागा भाड्याने घेतली. त्याचं डिपॉजिट ठेवायला पैसे नव्हते. मग विकले तोडे. चांगल्या ठिकाणी सोयीच्या २ खोल्या घेतल्या. बस, सायकल असे जायचे कामावर. पैसे वाचवून धाकट्या मुलाच्या बारशाला पुन्हा नवे तोडे केले.
मग मुलं मोठी व्हायला लागली तसं मोठं घर घेतलं. यावेळी मंगळसूत्र सोडून सगळं सोनं विकलं. तेव्हा आजच्यासारखी घरकर्ज योजना नव्हतीच एकतर. आणि डोईजड व्याज भरून, दागिने घालून मिरवण्यापेक्षा सोनं विकलं सरळ. पण आमच्या ह्यांनी पुन्हा १०-१२ वर्षांत सगळे दागिने परत केले.
मग मुलांच्या महागड्या कॉलेज फिया आल्या. पैशासाठी शिक्षणं कशी थांबवायची मुलांची? पुन्हा गाठला सराफकट्टा. २-३ मोडले. यावेळी मात्र नोकऱ्या लागल्यावर मुलांनी केले हो दागिने. आपणहून केले.”
“पन मामी, डाग इकले तर कुटे जायला घालायचं काय?”
“अगं, बाजारात खऱ्यासारखे दिसणारे खोटे दागिने मिळतात, ते आणायचे. थोडे दिवस ते वापरायचे.
हे बघ, पूर्वी गुंतवणूक करायचे इतर मार्ग नव्हते, मग लोक सोन्यात पैसे गुंतवायचे. दागिने वापरण्याचा आनंद आणि गरजेला हमखास पैसा उभा करता यायचा.
आता या इतक्या कर्ज योजना असतात, पण तुझा नवरा कर्ज घ्यायला घाबरतो. मग काय, कामाची संधी सोडून द्यायची का?”
तिच्या ५६ शंकांना मामीनी उत्तरं दिली. काही प्रश्न खरंच कठीण होते. “मुलाशी बोलून सांगते,” म्हणाल्या.
२ दिवसांनी परत आली अनू. तिच्या सगळ्या शंकांची उत्तरं दिली मामींनी.
“मामी, असला वेव्हार कधी केला नाय. तुमी याल का माझ्याबरोबर?”
मामी तयार झाल्या.
नवऱ्याशी बोलून, वाद घालून, नवा दागिना मागणार नाही असं १०० वेळा कबूल करून तिने मामींच्या मदतीने २ डाग विकले.
त्या पैशातून उत्तम पिको मशीन घ्यायला मामींनी तिला मदत केली.
“हे बघ, कामाचे पैसे वेगळे ठेवायचे. लगेच घरात वापरायचे नाहीत. आत्ता जसं घर चालवतेस, तसंच सुरू ठेव. महिन्याच्या कमाईतून ठराविक रकमेचं बँकेत रिकरिंग खातं उघड......”
मामींच्या सल्ल्यानुसार तिने सगळं केलं.
आणि हातशिलाई, फॉल पिकोचं काम धडाक्यात सुरू झालं. २ महिन्यांनी २ बायका मदतीला ठेवाव्या लागल्या इतकं वाढलं. नेहमीच्या शिंप्याकडून कामाचा ओघ वाढलाच, इतर बायकाही काम द्यायला लागल्या.
२ वर्षांत अनूने नवा दागिना घडवला. तो दाखवायला आली मामींकडे. बरोबर नवरा. मामींच्या पायावर अक्षरशः डोकं ठेवलं दोघांनी.
“तुमी भारी सल्ला दिला, मदत केली. तवा सगळं जमलं मामी. आता पोरांना मोठ्या शाळेत घालणार फुडल्या साली आणि ह्यांना बाईक पन घेणार.”
“वा, मग राजाराणी फटफटीवर फिरणार तर.” अनू खुशीत हसली.
गुंतवणूक करायची ती संकटकाळी मदत व्हावी यासाठी. दागिन्यांचा मोह धरून घरातलं दैन्य किंवा अडचणी दूर होत नाहीत हा मोठाच धडा दिला मामींनी अनूला.
शुभं भवतु|
राधा मराठे
१८.१.२०२४
Comments
Post a Comment