मुलगी झाली हो

 

मुलगी झाली हो

 

ती गरोदर असल्याच्या बातमीवर डॉक्टरनी शिक्कामोर्तब केलं आणि ती म्हणाली, “मला मुलगा हवाय.” तो मजेशीर हसला.

“का हसतोस?”

“नाही, ते सिनेमात नाही का नायिकेला दिवस गेल्यावर ती म्हणते तुझ्यासारखा मुलगा हवा आणि नायक म्हणतो तुझ्यासारखी मुलगी हवी ....”

“ए चल, तसलं काही नाही हं माझ्या डोक्यात, पण मला मुलगाच हवाय.”

“कमाल आहे, आजकाल तर मला कशी मुलगीच आवडते, ती कशी प्रेमळ असते वगैरे चालू असतं सगळीकडे आणि तुला मुलगा हवाय?”

“होच मुळी. म्हणजे ते वंशाला दिवा, म्हातारपणाची काठी वगैरे नाही हं काही. कुणाला श्रीखंड आवडतं, कुणाला बासुंदी तर कुणाला गुलाबजाम. आपापली आवड असते ना! तसा मला मुलगा आवडतो. बस! इतकं साधं.”

त्याने मान डोलावली. नेहमीसारखीच. ती नेहमी असंच बोलायची. थेट, स्पष्ट. कसली शंका घ्यायला जागाच नसायची.

 

दिसामाशी बाळ वाढायला लागलं, घरीदारी कौतुक, सूचना सुरू झाल्या.

“डॉक्टरना विचारू या का मुलगा की मुलगी ते?”  तो.

“नको हं, राहू दे की उत्सुकता. सिनेमात आपण पाहतो तसं, डॉक्टर किंवा नर्स सांगतात बाहेर येऊन अभिनंदन, मुलगा झाला.”

या कल्पनेत सुद्धा मुलगाच? मुलगी अगदी कल्पनेतही नाही?

त्याला जरा काळजी वाटली. उघड इतकंच म्हणाला, “आपल्या हातात नसतं काही, हे विसरू नको म्हणजे झालं.”

 

आणि त्याची भीती खरी झाली. मुलगीच झाली. बाकीचे बाळाला बघण्यात दंग होते – रंग, जिवणी, केस, काय कुणासारखं त्याच्या चर्चा. पण तो तिच्याकडे धावला. चेहरा उतरला होता तिचा. “अगं, नाराज नको होऊ अशी. मी म्हटलं होतं की आपल्या हातात काही नसतं.” ती फिक्कट हसली, “ठीक आहे मी, नको काळजी करू.”

 

बाळाला घेऊन ती माहेरी गेली. तो जायचा भेटायला २-३ दिवसांतून एकदा. पण माणसं असायची भोवती, फार बोलता यायचं नाही. ती शांत नजरेने बाळाकडे बघत असायची. त्याच्या प्रश्नांना उत्तरं द्यायची, माफक बोलायची. बारसं झालं. नाव ठेवलं आणि आता त्याला घाई झाली तिला आणि बाळाला घरी आणायची.

 

चांगला दिवस बघून तिच्या आई-बाबांनी तिला घरी पोचवली. घरात स्थिर होऊन तिची-बाळाची आंघोळ, भूक, झोप यांच्या वेळा स्थिर झाल्या दोन दिवसांत. त्याची आई तिच्याजवळ असायची सतत. रात्री पण तिच्याजवळच झोपायची. काही बोलताच येत नव्हतं तिच्याशी. एक दिवस तो घरी लवकर आला. आई म्हणाली, “बरं झालं. मला जरा तासभर बाहेर जाऊन यायचंय. बारीक सारीक किती वस्तू लागतात बाळाला. घेऊन येते.”

 

आई बाहेर गेल्यावर तो तिच्याजवळ आला. तिचे हात हातात घेतले. ती हसली त्याच्याकडे बघून. “मला माहीत आहे तू काय बोलणार ते. पण आधी माझं ऐक.

मुलगी झाली म्हणून मला वाईट वाटलं हे खरं. पण आता नाही वाटत. मी तर तुझ्याशिवाय कुणालाच सांगितलं नव्हतं मला मुलगा हवाय ते. पण लोकांनी गृहितच धरलं की मला वाईट वाटतंय मुलगी झाल्याचं. इतके दिवस जो येईल तो माझी समजूत घालायचा प्रयत्न करतोय. मुलगी झाली तरी काय, हल्ली काही फरक नसतो, तिलाच मुलासारखं वाढवा वगैरे. पण मी सांगते, मी मुळीच तिला मुलासारखी वाढवणार नाही. उत्तम शिक्षण, मोकळेपणा ही तर गरज असते सगळ्यांची – अगदी मुलांची सुद्धा. पण त्यासाठी मुलीला मुलगा का समजायचं? तिच्या नैसर्गिक स्त्री सुलभ वृत्तींवर मुलगेपण का लिंपायचं? फक्त शाळा-कॉलेज नाही तर बाईच्या जन्माला आवश्यक असं सगळं शिकवीन मी तिला. तिचं सामर्थ्य, शक्ती कशात आहे ते ओळखून वागायला शिकवीन. बाईच्या मर्यादांची जाणीव करून देईन. बऱ्या-वाईटाची दृष्टी देईन. बाई असणं वाईट नसतंच. वाईट असतात आपले विचार. आपलं परंपराशरण जगणं. ती मुलगी आहे हे मी तिला कधी विसरू देणार नाही. उलट बाई असण्याचा अभिमान रुजवीन तिच्यात. पुरूषी स्वातंत्र्य नाही मिळालं तरी स्वातंत्र्याची नवी संकल्पना शिकवीन. बाई म्हणून जे मिळालंय त्याचा अभिमानाने स्वीकार करायला शिकवीन.”

 

एका दमात बोलून ती थांबली. तो हसला. समजला. नेहमीसारखं थेट आणि स्पष्ट. तिच्या हातावर थोपटलं आणि काही म्हणणार, तो पाळण्यातून आवाज आला. तो उठून बाजुच्या स्टुलावर बसला आणि त्या मायलेकींना बघत राहिला.